C ác nhà lãnh đạo cùng đánh giá Hội nghị đã trở thành một diễn đàn đối thoại và hợp tác có ý nghĩa quan trọng ở khu vực, góp phần thúc đẩy xu thế đối thoại và hợp tác vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực Đông Á.

C ác nhà lãnh đạo nhất trí tiếp tục triển khai hợp tác về 5 lĩnh vực ưu tiên là: năng lượng, tài chính, giáo dục, phòng chống cúm gia cầm và giảm nhẹ thiên tai, nhằm đảm bảo hiệu quả thực hiện, tránh dàn trải nguồn lực. Cũng tại Hội nghị này, các nhà lãnh đạo đã trao đổi sâu về chủ đề Năng lượng, Môi trường, Biến đổi khí hậu và Phát triển bền vững, là những vấn đề toàn cầu mang tính thời sự cao, đòi hỏi phải có sự hợp tác quốc tế và khu vực để xử lý. Theo đó, các nhà lãnh đạo đã ký Tuyên bố Singapore về Biến đổi khí hậu, Năng lượng và Môi trường, thể hiện quyết tâm tăng cường hợp tác khu vực và quốc tế nhằm ứng phó với sự biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường, thông qua các biện pháp hạn chế khí thải nhà kính, sử dụng năng lượng tiết kiệm và có hiệu quả, tìm kiếm nguồn năng lượng mới và sạch... đồng thời thể hiện quyết tâm chính trị thúc đẩy sớm đạt thỏa thuận quốc tế về giảm khí thải nhà kính sau năm 2012.

Về hướng phát triển tương lai của Hội nghị Cấp cao Đông Á, các nhà lãnh đạo nhất trí ASEAN cần tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong Hội nghị, và khẳng định Hội nghị sẽ là bộ phận không thể tách rời của cấu trúc khu vực, có quan hệ hữu cơ, bổ sung lẫn nhau với các cơ chế, diễn đàn hợp tác hiện có, nhất là ASEAN+3, vì mục tiêu thúc đẩy hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở khu vực Đông Á.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cho rằng Cấp cao Đông Á đã đạt được những bước tiến ban đầu đáng khích lệ. Trên cơ sở đó, các nước cần tích cực tìm kiếm các phương cách thích hợp để thúc đẩy và phát triển các hoạt động hợp tác cụ thể, tập trung vào những lĩnh vực ưu tiên đã được xác định, nhất là giảm nhẹ thiên tai và phòng chống dịch bệnh vì đây là hai thách thức lớn hiện nay đối với các nước. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng bày tỏ ủng hộ các sáng kiến tăng cường hợp tác trong khuôn khổ Cấp cao Đông Á nhằm ứng phó với các vấn đề toàn cầu đang nổi lên như năng lượng, môi trường, biến đổi khí hậu… và đề nghị các nước ngoài ASEAN, với nguồn lực và kinh nghiệm của mình, hỗ trợ thiết thực cho ASEAN trong các lĩnh vực này. Theo đó, Thủ tướng thông báo Việt Nam đang tích cực chuẩn bị đăng cai Hội nghị Bộ trưởng Môi trường các nước tham gia Cấp cao Đông Á nhân dịp Hội nghị Bộ trưởng Môi trường ASEAN và ASEAN+3 vào cuối năm 2008.

Việt Đông – Kim Tùng