Theo TS. Trần Đình Thiên, Viện Kinh tế Việt Nam, cấu trúc kinh tế của Việt Nam là nền công nghiệp phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu (85% đầu vào), do không phát triển được công nghiệp hỗ trợ. 

Việt Nam đã có Chiến lược phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT), song Chiến lược này vẫn chưa làm rõ được nguồn lực tập trung ưu tiên cho ngành nào.

Nhìn nhận quan điểm phát triển CNHT, các chuyên gia kinh tế cho rằng nhất thiết cần xác định đây là ngành công nghệ hiện đại để thiết kế các chính sách ưu tiên, thể chế, nguồn lực.

Bắc Ninh là một kinh nghiệm tốt trong việc biết thu hút các nhà đầu tư nước ngoài với tổng số vốn đạt gần 10 tỷ USD. Trong đó, đáng chú ý là ngành công nghiệp điện tử, viễn thông với sự đầu tư của nhiều tập đoàn lớn như Samsung, Canon… và gần đây nhất là Nokia. Những doanh nghiệp này đã làm thay đổi diện mạo và tạo bước đột phá, đem lại cơ hội lớn cho Bắc Ninh, sau khi có được nhà đầu tư chiến lược, tỉnh đã xây dựng cơ chế chính sách thu hút phát triển CNHT.

Đồng tình với cách làm của Bắc Ninh, GS. Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, cho rằng trong thế giới hiện đại, khi mạng lưới sản xuất và phân phối mang tính khu vực và toàn cầu thì mỗi nước cần dựa vào lợi thế so sánh của mình để tập trung đầu tư phát triển một số ngành công nghiệp hỗ trợ đạt được giá trị sản xuất và tỷ trọng xuất khẩu chiếm thị phần chi phối khu vực như cách Malaysia đã làm đối với linh kiện điện tử, chiếm 57% tổng kim ngạch xuất khẩu trong những năm 90 của thế kỷ trước.

Đối với Việt Nam chúng ta cần lựa chọn một sản phẩm chủ lực để phát triển thành thương hiệu quốc gia, cũng không nên máy móc đặt vấn đề tỷ lệ nội địa hoá đối với từng loại sản phẩm mà phải tính đến chi phí giá thành, chất lượng và hiệu quả kinh tế trong sự phân công và hợp tác theo chuỗi giá trị toàn cầu.

Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, xét về giá trị, CNHT sản xuất ra khoảng 70-80% tổng giá trị sản xuất công nghiệp chế tạo, tính chung ở các tập đoàn đa quốc gia, cứ 100 doanh nghiệp trong một chuỗi tham gia chế tạo sản phẩm cuối cùng thì có khoảng 95 doanh nghiệp lắp ráp, sản xuất sản phẩm. Theo các chuyên gia, cần có tư duy đột phá: Chúng ta đang tái cơ cấu nền kinh tế, công nghiệp là ngành “xương sống” của nền kinh tế trong đó CNHT cần được nhìn nhận là ngành công nghệ hiện đại, và là ngành công nghiệp chính chứ không phải công nghiệp phụ.

Linh Đan