Nông sản vẫn còn nhiều tiềm năng nâng kim ngạch xuất khẩu.

Theo Bộ Công Thương, đây là nhiệm vụ nặng nề trong bối cảnh thị trường phục hồi chậm như hiện nay.

Báo cáo của Bộ Công Thương trong cuộc giao ban thường kỳ ngày 1/7 cho hay 6 tháng đầu năm 2013, kim ngạch xuất khẩu của cả nước đạt 62 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm 2012. Trong đó, tỷ trọng của các nhóm hàng xuất khẩu đã có dịch chuyển đáng kể.

Cụ thể, tỷ trọng nhóm nông-lâm-thuỷ sản bị giảm, chỉ chiếm 15-17% tổng kim ngạch xuất khẩu (6 tháng đầu năm 2012 là 18,9%). Nguyên nhân chủ yếu do giá giảm, từ đầu năm đến nay giảm từ 15-25 % tùy loại mặt hàng.

Nhóm khoáng sản 6 tháng đầu năm chiếm tỷ trọng 8,2% tổng kim ngạch xuất khẩu, cũng giảm so với cùng kỳ năm 2012 (10,6%).

Động lực tăng trưởng xuất khẩu chính vẫn là nhóm sản phẩm công nghiệp chế biến mà khối doanh nghiệp FDI giữ vai trò chủ yếu, gồm các mặt hàng điện thoại di động và linh kiện các loại, máy vi tính, sản phẩm điện tử… Các mặt hàng này đóng góp 6,3 tỷ USD trong tổng số 8,6 tỷ USD xuất khẩu tăng thêm.

Theo kế hoạch, nếu tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu là 10% thì trung bình mỗi tháng, xuất khẩu phải đạt mức 10,5 tỷ USD. Tuy nhiên, 6 tháng đầu năm, bình quân mỗi tháng chỉ đạt 10,3 tỷ USD.

Cần cơ quan liên quan tháo gỡ khó khăn

Dự báo xuất khẩu 6 tháng cuối năm, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), ông Phan Văn Chinh, cho biết, với điều kiện giá nông sản giữ nguyên và tốc độ xuất khẩu tăng như hiện nay cùng với việc rà soát để tháo gỡ khó khăn thì khả năng đạt kim ngạch xuất khẩu 128 tỷ USD (tăng trưởng 12%) có thể thành hiện thực.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra với các doanh nghiệp xuất khẩu là từ ngày 1/7, Luật Quản lý thuế có hiệu lực, trong đó về vấn đề ân hạn thuế (275 ngày đối với hàng gia công xuất khẩu và hàng nhập khẩu phục vụ xuất khẩu), các doanh nghiệp phải nộp thuế trước mới được thông quan, hoặc nếu muốn thông quan phải được ngân hàng bảo lãnh (chỉ trừ các doanh nghiệp luồng xanh). Điều này tác động không nhỏ tới các doanh nghiệp.

Theo một doanh nghiệp xuất khẩu tại TPHCM, đây là khó khăn lớn đối với doanh nghiệp. Việc để ngân hàng bảo lãnh cũng không đơn giản, vì lãi suất có thể không cao nhưng khả năng vay vốn, khả năng đáp ứng các điều kiện tín dụng của ngân hàng là rất khó khăn.

Tương tự là việc hoàn thuế VAT đối với sản phẩm nông-lâm-thuỷ sản xuất khẩu theo Công văn 7527 ngày 12/6 của Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính). Theo đó, các doanh nghiệp xuất khẩu lớn các mặt hàng gạo, hồ tiêu bị ảnh hưởng trực tiếp.

Đại diện Bộ Công Thương đề nghị cơ quan liên quan tính toán cho phù hợp để các doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc không bị ảnh hưởng. Theo đó có thể áp dụng chính sách "luồng xanh, luồng đỏ" đối với doanh nghiệp xuất khẩu có uy tín và không uy tín.

Theo đó, với doanh nghiệp luồng xanh có thể hoàn thuế trước, kiểm tra sau và ngược lại, các doanh nghiệp trong diện luồng đỏ cần quản lý chặt chẽ hạn chế gian lận ân hạn thuế, đồng thời tháo gỡ cho các doanh nghiệp để đảm bảo đạt mục tiêu xuất khẩu đề ra.

Linh Đan