Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng  dự Phiên họp toàn thể Hội nghị ASEAN 21. Ảnh: VGP/Đoàn Quý Nhật Bắc

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, thời gian qua, ASEAN đã đạt được nhiều kết quả khả quan trong xây dựng Cộng đồng, nhất là việc hình thành trụ cột Cộng đồng Kinh tế (AEC) đạt trên 72% chỉ tiêu đề ra.

ASEAN cũng đang tích cực thực hiện các trọng tâm, ưu tiên đề ra trong Tuyên bố Phnom Penh “ASEAN: một Cộng đồng, một Vận mệnh” và “Chương trình nghị sự Phnom Penh” thông qua tại Cấp cao ASEAN 20 với nỗ lực cùng hướng tới một Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 đang dần hiện hữu. Tuy nhiên trước mắt, công việc còn nhiều, thách thức còn lớn.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chia sẻ về một số nội dung quan trọng.

Thứ nhất, về xây dựng cộng đồng ASEAN: trong giai đoạn quyết định của tiến trình xây dựng Cộng đồng hiện nay, ASEAN cần duy trì đoàn kết và giữ vững vai trò trung tâm trong định hướng xử lý các vấn đề liên quan đến lợi ích và trọng tâm hợp tác của Hiệp hội, trong đó có hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực. Đây là điều kiện quan trọng cho xây dựng thành công Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và giai đoạn phát triển sau đó.

ASEAN cần quyết tâm tiếp tục triển khai hiệu quả Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN 2009-2015 và hoàn thành đúng tiến độ các chỉ tiêu đề ra trong mỗi trụ cột, nhất là trụ cột Cộng đồng Kinh tế (AEC). Bên cạnh đó, ASEAN cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do (FTAs) đã có giữa ASEAN với các đối tác cũng như chuẩn bị tốt cho đàm phán đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) thời gian tới, đồng thời chú trọng các nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN, thúc đẩy phát triển bền vững và đồng đều, nâng cao khả năng cạnh tranh của khu vực.

ASEAN cần phát huy vai trò chủ đạo trong tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, chia sẻ các chuẩn mực ứng xử, phát huy hiệu quả các công cụ hợp tác chính trị-an ninh hiện có như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố 6 điểm của ASEAN về Biển Đông, Tuyên bố cấp cao Đông Á (EAS) về các nguyên tắc quan hệ cùng có lợi, Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF)… Đồng thời, sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử COC, cũng như cần đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về các vấn đề an ninh phi truyền thống và ứng phó với các thách thức đang nổi lên, trong đó có vấn đề chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, bảo đảm an ninh nguồn nước, an ninh an toàn hàng hải,… qua đó góp phần thúc đẩy hòa bình, an ninh và hợp tác phát triển ở khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh, cần xác định rõ ưu tiên cho từng giai đoạn xây dựng trụ cột Cộng đồng Văn hóa-Xã hội (ASCC) nhằm đảm bảo tập trung nguồn lực thực hiện, trong đó đề nghị ưu tiên 3 vấn đề từ nay đến 2015 gồm: (1) phát triển cân bằng, đảm bảo an sinh xã hội; (2) bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu; và (3) quản lý thiên tai, thảm họa.

Phiên họp toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN 21. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng hoan nghênh việc ASEAN thông qua Tuyên bố Nhân quyền ASEAN, cho đây là văn kiện chính trị đầu tiên của ASEAN nhằm thúc đẩy hợp tác nhân quyền ở khu vực, phù hợp với các mục tiêu và nguyên tắc đề ra trong Hiến chương ASEAN và đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị cần tiếp tục đẩy mạnh giáo dục và tuyên truyền, quảng bá về ASEAN nhằm nâng cao ý thức cộng đồng và trách nhiệm của người dân, nhất là thế hệ trẻ, đóng góp cho tiến trình xây dựng Cộng đồng.

Thứ hai, về triển khai kết nối ASEAN: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao những tiến triển tích cực trong thực hiện Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC) trên cả 3 thành tố: (1) Kết nối vật chất, hạ tầng phần cứng; (2) Kết nối thể chế; và (3) Kết nối con người; hoan nghênh vai trò chủ động, tích cực của Ủy ban Điều phối Kết nối ASEAN (ACCC) trong vai trò theo dõi, giám sát, thúc đẩy quá trình thực hiện MPAC.

Để thúc đẩy việc thực hiện MPAC trong thời gian tới, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị cần: (1) Tăng cường huy động nguồn lực từ cả bên trong và bên ngoài ASEAN cho MPAC; trong nội bộ, cần tăng cường quảng bá và khuyến khích cả khu vực chính phủ và tư nhân (Public-Private Parnership) cùng tham gia quá trình thực thi MPAC; với bên ngoài, cần thúc đẩy các cơ chế hợp tác kết nối với các đối tác đối thoại và đối tác phát triển (ADB, WB,...); (2) Nâng cao hiệu quả, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chuyên ngành liên quan với ACCC.

Thứ ba, về Đối thoại toàn cầu ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh và đánh giá cao việc tổ chức Đối thoại toàn cầu ASEAN dịp Hội nghị Cấp cao lần này; cho đây là cơ hội tốt để cùng các đối tác của ASEAN và lãnh đạo các tổ chức đa phương quan trọng như WB, IMF, WTO, ADB v.v. cũng như các chuyên gia bàn việc thúc đẩy hợp tác giải quyết các vấn đề toàn cầu như khủng hoảng kinh tế, an ninh năng lượng, an ninh lương thực, phát triển bền vững. Đây cũng là cơ hội để trao đổi, vận động và tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức tài chính quốc tế này cho ASEAN trong thực hiện các mục tiêu liên kết và hội nhập khu vực.

Thứ tư, về việc lãnh đạo các nước ASEAN chính thức phê duyệt và bổ nhiệm đề cử nhân sự của Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh, vào cương vị Tổng Thư ký ASEAN với nhiệm kỳ bắt đầu từ năm 2013 đến năm 2017, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cảm ơn các quý vị đồng nghiệp đã ủng hộ đề cử của Việt Nam, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Lương Minh, cho vị trí Tổng Thư ký ASEAN nhiệm kỳ 2013-2017. Đồng thời Thủ tướng cũng cảm ơn và đánh giá cao những đóng góp và cống hiến của Tổng Thư ký ASEAN đương nhiệm, Ngài Surin Pitsuwan, cho sự phát triển của ASEAN.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, cương vị Tổng Thư ký ASEAN sẽ là một trọng trách lớn đối với cá nhân ông Lê Lương Minh, nhất là trong giai đoạn ASEAN đang đẩy mạnh xây dựng Cộng đồng và liên kết khu vực. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tin tưởng, với bề dày kinh nghiệm, sự nhiệt tình và tâm huyết, ông Lê Lương Minh sẽ tiếp nối và phát huy những thành công của Ngài Surin Pitsuwan đóng góp hiệu quả vào công việc của Hiệp hội; mong các nước ASEAN sẽ tiếp tục dành sự ủng hộ quý báu của mình đối với ông Lê Lương Minh thời gian tới.

Tin liên quan:

>> Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN 21

Nguyễn Hoàng –Nhật Bắc