Thu hoạch lúa trên cánh đồng mẫu lớn ở Tiền Giang-Ảnh minh họa

Là tỉnh trọng điểm về nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long, tự hào với những thương hiệu nông sản lớn có uy tín trên thị trường như: xoài cát Hòa Lộc, vú sữa lò rèn Vĩnh Kim, sầu riêng Ngũ Hiệp, lúa gạo đạt chuẩn Global GAP... nhưng Tiền Giang cũng đang đối mặt với thách thức về giải quyết "đầu ra" cho nông sản chủ lực mà đặc biệt là cây lúa để làm sao nông dân có thể làm giàu trên mảnh ruộng của mình.

Nói đến Tiền Giang là nói đến phong trào thâm canh, tăng vụ, tăng năng suất và sản lượng cây trồng, ứng dụng thành công các tiến bộ kỹ thuật mới như: Ba giảm ba tăng, IPM; gần đây là công nghệ quản lý dịch hại tổng hợp trên cây lúa phòng chống rầy nâu gây bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, phong trào sản xuất theo tiêu chí Viet GAP, Global GAP. Hợp tác xã nông nghiệp Mỹ Thành (xã Mỹ Thành Nam, Cai Lậy) là HTX nông nghiệp đầu tiên trong cả nước vinh dự đón nhận chứng chỉ Global GAP cho hạt gạo Mỹ Thành.

Nhiều chương trình đưa khoa học công nghệ vào sản xuất lúa, thay đổi tư duy và cách nghĩ, cách làm, nâng cao trình độ của người nông dân đã tạo ra bước ngoặt mới thúc đẩy nhanh tiến trình hội nhập của hạt gạo Tiền Giang.

Đó là các chương trình cơ giới hóa nông nghiệp, cùng nông dân ra đồng, cánh đồng mẫu về sản xuất lúa... Nhờ đó, việc cơ giới hóa khâu làm đất, thủy lợi đã đạt 100% diện tích canh tác. Việc trang bị thêm 503 máy gặt đập liên hợp, 471 máy gặt xếp dãy đã giúp nâng tỉ lệ thu hoạch bằng máy đạt 56% tổng diện tích canh tác, vừa khắc phục tình trạng thiếu nhân công, giảm thất thoát, nâng chất lượng hạt lúa đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.

Trong chương trình “Cùng nông dân ra đồng”, năm 2012, Tiền Giang triển khai được gần 230 điểm và mô hình trình diễn kỹ thuật trên diện tích gần 690 ha, giúp tiết kiệm chi phí sản xuất bình quân từ 1, -2,2 triệu đồng/ ha. Chương trình “Cộng đồng sử dụng công nghệ sinh thái để quản lý rầy nâu, bệnh virus trên cây lúa” đã thực hiện được trên 1.100 ha cho phép nông dân tiết kiệm chi phí từ 2-2,4 triệu đồng/ ha.

Ngoài ra, nông dân các địa phương còn tham gia chương trình “Cánh đồng mẫu về sản xuất lúa” diện tích 626 ha tại các huyện Cái Bè, Cai Lậy, Tân Phước, Chợ Gạo, Gò Công Tây và Gò Công Đông. Nhiều mô hình mới mang lại hiệu quả kinh tế cao cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/ ha/ năm thể hiện tư duy kinh tế mới của người nông dân như: lúa + cá ở Cái Bè, lúa + dưa hấu ở Cai Lậy, chuyên canh màu trên ruộng ở Châu Thành và Chợ Gạo, trồng thanh long trên đất lúa nhiễm phèn ở Chợ Gạo và Gò Công Tây, lúa + tôm trên đất nhiễm mặn Tân Phú Đông...

Vẫn còn nhiều thách thức

Tỉnh Tiền Giang vừa kết thúc năm lương thực 2012 với sản lượng lúa thu hoạch trên 1.175.000 tấn, vượt 3% so với năm 2011. Các doanh nghiệp trong tỉnh đã xuất khẩu được trên 109.000 tấn gạo, trị giá trên 48,8 triệu USD. Tuy nhiên, con đường sản xuất lúa hàng hóa ở Tiền Giang vẫn còn nhiều gập ghềnh, thách thức.

Theo khảo sát của ngành nông nghiệp tỉnh, giá thành sản xuất lúa bình quân trong năm 2012 là 3.948 đồng/kg, cao hơn năm trước 54 đồng/kg, trong khi lợi nhuận bình quân năm 2012 giảm hơn 2,27 triệu đồng/ha so với năm trước.

Trước thềm MDEC-Tiền Giang 2012, tỉnh đã tổng kết hoạt động khuyến nông trong 20 năm (1993-2012). Ông Nguyễn Thanh Cẩn, Giám đốc Sở NNPTNT Tiền Giang nhấn mạnh đến định hướng phát triển nông nghiệp 2012-2015 và những năm tiếp theo; trong đó, tỉnh tập trung cho các giải pháp quan trọng: sản xuất nông – ngư nghiệp theo hướng bền vững, chất lượng và an toàn, nâng cao khả năng cạnh tranh thông qua tổ chức lại sản suất và tiêu thụ sản phẩm để hình thành chuỗi giá trị kinh tế vừa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong ngoài nước.

Và đây cũng là kỳ vọng của lãnh đạo và nhân dân Tiền Giang mong muốn qua MDEC-Tiền Giang 2012 có thêm được những đóng góp, gợi ý, đề xuất làm cơ sở, định hướng phát triển một nền nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao, bền vững tại địa phương.

Nguyễn Xuân
(Theo TTXVN)