Thu hút bằng chính sách và nhân lực

Ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đánh giá cao những nỗ lực lớn của Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp thời gian qua như chủ động giãn thu thuế, giảm thuế, giảm lãi suất, hỗ trợ đầu tư vào vùng kinh tế khó khăn…

Đối với vấn đề đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, theo ông Toàn, thời gian qua Chính phủ đã có sự quan tâm rất lớn. Và đã có riêng 1 Nghị quyết về “Định hướng nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng và quản lý đầu tư nước ngoài”

Các doanh nghiệp mong muốn Nhà nước có những biện pháp triển khai hiệu quả để doanh nghiệp tiếp cận được với sự hỗ trợ của Nhà nước

Hiện nay, việc đầu tư ra nước ngoài của một số quốc gia có sự chuyển dịch với đích đến là các nước Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam). Theo ông Toàn, đây là cơ hội thu hút đầu tư có hàm lượng công nghệ cao, công nghệ nguồn.

Do vậy, để nắm bắt được cơ hội, gia tăng lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư nước ngoài, ông Toàn kỳ vọng Chính phủ sẽ có những chính sách mạnh mẽ hơn nữa để cải thiện môi trường đầu tư, như hành lang pháp lý, thủ tục hành chính, tính minh bạch, cơ sở hạ tầng, chất lượng nguồn nhân lực, sở hữu trí tuệ...

Quan tâm đến vấn đề nguồn nhân lực trong các chính sách thu hút đầu tư, ông Toàn nêu quan điểm: “Hiện nay, năng suất lao động tại Việt Nam là rất thấp so với các nước trong khu vực do công nghệ, quản lý, trình độ người lao động… chưa đáp ứng được nhu cầu xã hội.

Do vậy, Quốc hội và Chính phủ cần quan tâm hơn nữa đến hệ thống đào tạo, kết hợp 4 bên: Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp và người lao động”.

Đồng thời theo ông Toàn, cần cải tiến mạnh mẽ chương trình đào tạo theo hướng phục vụ nhu cầu xã hội, nâng cao năng suất lao động, chất lượng nguồn lao động hơn nữa.

Ông phân tích, tuy có thể chúng ta sẽ mất dần lợi thế là nước lao động giá rẻ, nhưng ở thời điểm nào thì các nhà đầu tư cũng vẫn cần những lao động có tay nghề cao.

Theo ông Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, để tạo chuyển biến đồng bộ, cần quan tâm hơn nữa vào đối tượng doanh nghiệp nhỏ và vừa, bởi nếu số doanh nghiệp này ngừng hoạt động sẽ dẫn đến một lực lượng lớn lao động không được đào tạo bị thất nghiệp, dễ nảy sinh những vấn đề xã hội.

Liên quan đến các chính sách thuế, ông Nam cho rằng, trong thời điểm khó khăn hiện nay, khi doanh nghiệp kinh doanh không có lãi thì việc hỗ trợ về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) chưa cần thiết ngay bằng việc hỗ trợ về thuế giá trị gia tăng (VAT).

Ngoài ra, vốn cũng là vấn đề rất quan trọng và cần được giải quyết triệt để hơn. “Nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó trong tiếp cận nguồn vốn. Cần có quy định rõ ràng không chung chung, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp”, ông Nam kiến nghị.

Đầu tư đúng trọng điểm 

Đối với ngành vật liệu xây dựng, ông Trần Văn Huynh, Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam cho biết, trong 4 tháng đầu năm 2013 tình hình sản xuất của ngành có giảm sút so với cùng kỳ năm ngoái.

Do vậy, ông Huynh rất mong muốn sẽ có hỗ trợ để vực các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực này.

Trước tiên là vấn đề vốn, theo ông Huynh, nhiều doanh nghiệp hiện nay đã không còn đủ sức để trả nợ, nên “cần có chính sách cứu doanh nghiệp như khoanh nợ cũ để doanh nghiệp có vốn tiếp tục sản xuất”.

Để hỗ trợ tiêu thụ cho các doanh nghiệp vật liệu xây dựng, ông Huynh cho rằng Chính phủ cần tăng cường chống nhập lậu, khuyến khích dùng hàng trong nước, khống chế nhập khẩu và “có thể thành lập hội đồng kỹ thuật thẩm định các mặt hàng bởi hiện nay đang có hiện tượng nhập khẩu ồ ạt”.

Giảm thuế TNDN là chính sách được nhiều doanh nghiệp hoan nghênh, nhưng theo ông Huynh, đây là biện pháp về lâu dài. Trước mắt là phải hỗ trợ doanh nghiệp vực dậy sản xuất. Để làm được điều này cần nhiều giải pháp nhưng ông Huynh kiến nghị giảm bớt thuế VAT để giúp doanh nghiệp sản xuất, cạnh tranh với hàng nhập khẩu giá rẻ từ nước ngoài.

“Chủ trương Chính phủ đã ban hành cần nhanh chóng được các ngành chức năng đưa vào cuộc sống và phải có chế tài thực hiện cụ thể, quyết liệt để nhanh chóng giúp đỡ doanh nghiệp” ông Huynh đề xuất.

Đối với ngành giao thông vận tải, theo ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải TP. Hà Nội, vấn đề đầu tư dàn trải đã được hạn chế, đã có sự tập trung vốn vào những công trình trọng điểm như: mở rộng sân bay, đầu tư nâng cấp bến cảng, mở rộng QL 1A, đôn đốc giải ngân nhanh các dự án cao tốc Lào Cai - Nội Bài, Hà Nội - Thái Nguyên....

Ngoài ra, theo nhận định của ông Liên, một trong những thành công lớn nhất là việc xã hội hóa hạ tầng và việc phân bổ tiền xử phạt trong lĩnh vực giao thông vận tải. “Hiện nay nguồn tiền được tập trung về Bộ Tài chính để Nhà nước xem xét theo nhu cầu các ngành, đảm bảo sự phân bổ được công bằng hơn”.

Tuy nhiên, ông Liên cũng kiến nghị cần có chính sách thiết thực, cụ thể và tập trung hơn cho đầu tư nâng cấp ngành vận tải đường sắt để đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa đặc biệt là vận chuyển container.

Triển khai có hiệu quả các gói hỗ trợ

Ông Trần Văn Lĩnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản cho rằng, hiện nay, Nhà nước đã có nhiều gói giải pháp hỗ trợ rất hấp dẫn, doanh nghiệp cũng rất phấn khởi với các gói giải pháp này.

Tuy nhiên, điều các doanh nghiệp quan tâm hơn là việc thực hiện các gói giải pháp này như thế nào, có được như mong muốn của Chính phủ và mong đợi của các doanh nghiệp. Vì vậy, bên cạnh có giải pháp tốt, các doanh nghiệp mong muốn có những biện pháp triển khai hiệu quả để doanh nghiệp tiếp cận được với sự hỗ trợ của Nhà nước.

Ngoài ra, ông Lĩnh cũng đề xuất: Thay bằng việc giảm thuế, các cơ quan chức năng nên xem xét để giảm các khoản phí và lệ phí cho doanh nghiệp. Bởi phí và lệ phí không phải là công cụ để điều tiết nền kinh tế nhưng hiện nay, nhiều loại phí và lệ phí đang đè nặng lên doanh nghiệp, thậm chí có những phí và lệ phí còn cao hơn thuế.

Phòng Thông tin phản ánh của tổ chức và công dân